آگاهی از منشور حقوق بیمار، میزان رعایت آن از دیدگاه پرستاران و عوامل مؤثر بر آن ها در شهر کرمان

مقدمه: یکی از مهم ترین اصول پرستاری احترام به حقوق انسانی و تکریم شأن بیماران است و پرستاران یکی از اصلی ترین ارکان دفاع حقوق بیمار در بیمارستان ها هستند. با افزایش آگاهی آحاد جامعه، بیماران نیز بیش از پیش نسبت به رعایت حقوق خود در بیمارستان ها توجه نشان می دهند. آگاهی از منشور حقوق بیمار و فراهم سازی شرایطی برای تأمین کنندگان خدمات درمانی جهت رعایت این حقوق امری ضروری می باشد. روش: این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی به روش توصیفی ـ مقطعی با هدف بررسی آگاهی پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر کرمان از منشور حقوق بیمار و دیدگاه آنان درباره میزان رعایت این حقوق و تعیین عوامل مؤثر بر آگاهی و میزان رعایت این حقوق در سال 1391، اجرا گردید. نمونه های پژوهش را 282 نفر از پرستاران که به روش سهمیه ای انتخاب شده بودند، تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای پژوهشگر ساخته مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک و 40 گویه جهت ارزیابی آگاهی و رعایت این حقوق، بوده است. یافته ها : میانگین نمره آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار (19/0±68/0) بالاتر از متوسط و 67% از پرستاران نمره آگاهی خوب کسب کردند. از نظر 8% از شرکت کنندگان میزان رعایت منشور حقوق بیمار خوب بوده است. پرستاران با کسب میانگین نمره (65/0±09/4) میزان رعایت حقوق را خوب دانسته اند. بین آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار و میزان رعایت این حقوق از دیدگاه آنان، ارتباط معنی دار آماری مشاهده گردید (05/0p≤). پرستاران آگاه تر معتقد بودند حقوق بیمار بیشتر رعایت می شود. متغیر شرکت در کلاس های آموزش حقوق بیمار با میزان آگاهی پرستاران ارتباط معنی دار آماری نشان داد (05/0p≤) و متغیرهای شرکت در کلاس اخلاق و آموزش حقوق، درخواست مدیران برای رعایت حقوق بیمار و گروه سنی بالای 40 سال با میزان رعایت حقوق از دید پرستاران ارتباط مثبت معنی دار داشتند (05/0p≤). نتیجه گیری: آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار از حد متوسط بالاتر و میزان رعایت این حقوق از دیدگاه آنان نیز در حد خوب است، لیکن پرستاران ناآگاه از منشور حقوق بیمار می توانند به طور جدی موجبات نقض حقوق بیمار و عدم رضایت آنان از سیستم بهداشت و درمان را فراهم آورند. از طرف دیگر تأثیر مثبت آموزش بر نمره آگاهی و نیز آموزش و درخواست مدیران برای رعایت حقوق بیمار بر نمره رعایت، می تواند یکی از راهکارهای مؤثر برای رعایت بیشتر حقوق بیمار در بیمارستان ها باشد. با توجه به خود اظهاری بودن داده ها، انجام پژوهش برای سنجش آگاهی و میزان رعایت حقوق توسط کادر درمانی از دیدگاه مصرف کنندگان سیستم خدمات درمانی (بیماران) امری ضروری به نظر می رسد.